Menu
LOGOPEDA
- Plan pracy
LOGOPEDA, OLIGOFRENOPEDAGOG
mgr Magdalena Zdunkiewicz
|
Poniedziałek |
1200 – 1500 |
|
Wtorek |
800 – 1300 |
|
Środa |
1200 – 1500 |
|
Czwartek |
900 – 1400 |
|
Piątek |
800 – 1200 |
2. ZADANIA LOGOPEDY SZKOLNEGO
DIAGNOZA
- Określa rodzaj i stopień nasilenia wady mowy oraz przyczyny jej powstania. Pozwala na zaprogramowanie odpowiedniej terapii dostosowanej do indywidualnych potrzeb dziecka. Badanie diagnostyczne obejmuje:
– Ocenę rozwoju mowy
– Ocenę słuchu fonematycznego
– Ocenę budowy i sprawności aparatu artykulacyjnego, czucia narządów mowy
– Ustalenie rodzaju nieprawidłowo artykułowanych głosek oraz sposobu ich wymawiania
– Ustalenie przyczyn zaburzeń artykulacji
– Ocenę wpływu wady wymowy na proces komunikowania się i ogólne funkcjonowanie dziecka w szkole i poza szkołą
2. Diagnozowanie logopedyczne:
– Badania przesiewowe w klasach 0 i I SP
– Badania przesiewowe w klasach I GIM (integracyjna i terapeutyczna)
– Badania indywidualne
– Wywiady z rodzicami
– Konsultacje ze specjalistami (laryngolog, foniatra, ortodonta, chirurg, neurolog, psycholog, pedagog)
TERAPIA
- Prowadzenie terapii indywidualnej i grupowej:
– Kształtowanie prawidłowej mowy poprzez korygowanie zaburzeń w zakresie strony fonetycznej, leksykalnej, gramatycznej
– Stymulowanie opóźnionego rozwoju mowy
– Doskonalenie wymowy już ukształtowanej
– Wdrażanie do praktycznego wykorzystania nawyków poprawnej wymowy przyswojonej w toku ćwiczeń
– Usprawnianie techniki czytania i pisania
– Trening kompetencji komunikacyjnej
2. Etapy pracy w terapii zaburzeń artykulacji:
– Przygotowawczy, którego celem jest usprawnienie narządów mowy i słuchu;
– Właściwej pracy logopedycznej, tj. wywołanie w izolacji prawidłowej artykulacji zaburzonej głoski;
– Utrwalania wywołanego dźwięku, w izolacji, w sylabach, wyrazach (we wszystkich możliwych pozycjach), zdaniach, krótkich tekstach i różnorodnym materiale językowym;
– Automatyzacji wywołanego dźwięku, polega na oderwaniu od świadomości faktu wymowy, dzięki utrwaleniu wzorców kinestetyczno – ruchowych i autokontroli słuchowej.
3. Ćwiczenia wspomagające terapię logopedyczną:
– Ćwiczenia ortofoniczne, logorytmika
– Ćwiczenia stymulujące rozwój słuchu fonemowego, pamięci słuchowej i autokontroli słuchowej
– Ćwiczenia prawidłowej fonacji i emisji głosu, poprawnej dykcji
– Ćwiczenia orientacji przestrzennej oraz koordynacji wzrokowo – ruchowo – słuchowej
– Ćwiczenia koncentracji uwagi
4. Prowadzenie różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, rodziców, nauczycieli.
PROFILAKTYKA
- Profilaktyka logopedyczna ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju językowego dziecka. Zastosowana u małych dzieci pozwala na uniknięcie często żmudnej i długotrwałej terapii w starszym wieku. Profilaktyka logopedyczna, czyli skuteczne zapobieganie wadom wymowy poprzez wczesną interwencję logopedyczną oraz stymulację prawidłowego rozwoju językowego, obejmuje:
– Eliminację czynników mogących zakłócić naturalny proces rozwoju mowy
– Usprawnianie motoryki i kinestezji (czucia) narządów mowy
– Doskonalenie słuchu fonemowego i autokontroli słuchowej
– Ćwiczenia oddechowe
2. Podejmowane działania profilaktyczne:
– Profilaktyczne zajęcia logopedyczne w oddziałach "0"
– Warsztaty z zakresu komunikacji językowej dla uczniów gimnazjum
– Wspieranie działań wychowawczych i profilaktycznych nauczycieli, wynikających z programu wychowawczego szkoły i programu profilaktyki
– Konsultacje logopedyczne
3. ETAPY ROZWOJU MOWY DZIECKA
|
POWSTAWANIE POSZCZEGÓLNYCH GŁOSEK W PROCESIE ROZWOJU MOWY DZIECKA |
|
|
WIEK DZIECKA |
ARTYKULACJA GŁOSEK |
|
pierwsze miesiące życia |
głużenie – powstają przypadkowe dźwięki |
|
ok. 6 miesiąca życia |
gaworzenie – powtarzanie usłyszanych dźwięków |
|
1 – 2 rok życia |
pojawiają się pierwsze wyrazy: mama, tata, baba |
|
2 – 3 rok życia |
pojawiają się proste zdania, dziecko wymawia samogłoski: ę, ą, i spółgłoski: w, f, wi, fi, ś, ź, ć, dź, ń, l, li, k, g, ch, ki, gi, j, ł, s, z, c, dz. |
|
4 – 5 rok życia |
pojawia się głoska r, czasem głoski sz, ż, cz, dż. |
|
5 – 6 rok życia |
utrwalane są głoski sz, ż, cz, dż, pojawia się r lub jest już utrwalana |
|
7 rok życia |
opanowana technika mówienia |
4. NAJCZĘSTSZE PROBLEMY LOGOPEDYCZNE WŚRÓD NASZYCH UCZNIÓW
W klasach 0-3 SP:
– Niedokształcony lub zaburzony słuch fonematyczny,
– Wady wymowy (zwykle rozwojowe) ? seplenienie, reranie, mowa bezdźwięczna,
– Opóźniony rozwój mowy,
– Zaburzona koordynacja słuchowo ? ruchowa.
W klasach 4-6 SP
– Wady artykulacyjne (spowodowane brakiem lub nieskuteczną terapią)- głównie rotacyzm, zakłócenia dźwięczności, nieprawidłowa realizacja głosek detalizowanych oraz zmiękczeń.
– Wady wymowy odzwierciedlające się w mowie pisanej.
– Niepłynność mowy.
W klasach 1-3 GIM
– Jąkanie,
– Niestaranna wymowa (wady wymowy w mowie potocznej przy prawidłowej realizacji podczas kontroli),
– Rotacyzm,
– Wymowa międzyzębowa.
5. LOGOPEDA POLECA
6. Podręczny słowniczek rodzica
Podręczny słowniczek rodzica
– Artykulacja – ruchy narządów mowy (języka, warg, policzków oraz szczęk) konieczne do wymawiania głoski; czyste, wyraziste realizowanie dźwięku.
– Diagnoza – rozpoznanie i nazwanie stanu psychofizycznego danego człowieka dokonywane za pomocą różnych metod i środków.
– Dojrzałość szkolna – poziom rozwoju dziecka niezbędny do podjęcia nauki w szkole (prawidłowy rozwój fizyczny, psychiczny i społeczny).
– Dyslalia – zniekształcanie dźwięków mowy (głosek) w następstwie różnych przyczyn (ośrodkowych, obwodowych, środowiskowych).
– Fonacja – wydobywanie głosu przez człowieka.
– Foniatria – dziedzina laryngologii zajmująca się rozpoznawaniem i leczeniem zaburzeń narządu głosu i mowy.
– Głoska – jednostka fonetyczna; najmniejszy słyszalny dźwięk mowy.
– Grafomotoryka – ruchy dłoni potrzebne do czynności pisania.
– Koordynacja wzrokowo-słuchowo-ruchowa – synchronizacja zmysłów z wykonywanym ruchem, potrzebna do nauki pisania i czytania (oko-ucho-ręka potrafi jednocześnie wykonać różne czynności).
– Logopeda – specjalista zajmujący się kształtowaniem mowy, zapobieganiem zaburzeniom mowy i ich usuwaniem.
– Motoryka – zdolność organizmu do wykonywania ruchów, całokształt ruchów ciała (motoryka artykulacyjna ? ruchy narządów mowy).
– Mowa – zasób wyrazów, wyrażeń i zwrotów używanych przez człowieka w celu porozumiewania się; zdolność mówienia; sposób mówienia.
– Narządy mowy – część organizmu ludzkiego, która pełni funkcję wytwarzania dźwięków mowy.
– Norma rozwojowa języka – swoiste formy językowe adekwatne do wieku życia dziecka.
– ORM – opóźniony rozwój mowy, gdy mowa dziecka wykształca się później, niż u rówieśników.
– Percepcja słuchowa – prawidłowy odbiór dźwięków mowy, składają się na nią: słuch fizyczny, słuch muzyczny oraz słuch fonematyczny.
– Percepcja wzrokowa – spostrzeganie wzrokowe, analiza i synteza wzrokowa uwarunkowana prawidłowym wzrokiem fizycznym.
– Rozwój poznawczy – rozwój takich funkcji poznawczych jak: spostrzeganie, pamięć, uwaga, mowa, myślenie przyczynowo-skutkowe.
– Słuch mowny (fonematyczno–fonetyczny) – zdolność do wyodrębniania i identyfikacji dźwięków mowy.
– Wada wymowy – wszelkie odstępstwa od normy fonetycznej danego języka.
– Terapia pedagogiczna – oddziaływanie za pomocą środków pedagogicznych na przyczyny i przejawy trudności dzieci w uczeniu się, mające na celu eliminowanie niepowodzeń szkolnych oraz ich konsekwencji.
7. Przydatne adresy w Internecie
www.wartoft.nu/produkter/sebran/sebran.exe
Wędzidełko językowe, czyli – rola małego tworu podjęzykowego
Seplenienie – jąkanie – reranie – Polacy potrzebują logopedów
Wersje demonstracyjne programów "komlogo"
8. Pomysły na jesienno-zimowe wieczory
– Układanie puzzli własnoręcznie zrobionych z np. rodzinnych zdjęć, z kolorowych gazet, wykorzystanych fragmentów kolorowanek itp. (do kupienie są gotowe matryce puzzli do samodzielnego rysowania).
– Kalambury rodzinne (pokazywane, rysowane lub z pomocą gotowych kart).
– Zabawa z produktami spożywczymi:
Masa solna – gotowe formy zostawić na kaloryferze do wyschnięcia lub wysuszyć w piekarniku;
"Glutek? " mąka ziemniaczana rozpuszczona w wodzie (zabawy od płynnej masy do twardej formy);
Produkty sypkie (sól, kaszka, kasza itp.) rozsypane na równym podłożu ? rysowanie palcem;
Wspólne wymyślanie "nowych potraw" – produkcja wraz z degustacją!
– Obrysowywanie postaci (1:1) na rolkach papieru i tworzenie własnych modeli,
– Malowanie "częściami ciała"- stopą, dłonią, palcami (odpowiednimi farbami lub zrobionymi samodzielnie z mąki, wody i barwników spożywczych), malowanie "oddechem".
– "Domowy detektyw" – poszukiwanie skarbów, ukrytych przedmiotów, rysowanie mapy itp.
– Wyszukiwanie przedmiotów na daną głoskę podczas zakupów w sklepach.
– itp., itd?
————————————————————————–
Europejski Dzień Logopedy- 6 marca 2016 roku
Logopeda Magdalena Zdunkiewicz
Edycja: P. Dranicki